Herfst, tuiniertips

Wat te doen in september op je balkon en in de tuin?

Het einde van de zomer is heerlijk voor de tuin en het balkon. De dagen zijn nog lekker warm en ‘s morgens ligt er dauw op de natuur. De dauw zorgt voor vochtige aarde en geeft de bladeren gelegenheid, nu het al een poosje aan het donkeren is, meer licht te kunnen vangen omdat de bladeren schoongespoeld zijn.

In september starten we met de tuin/het balkon klaarmaken voor de herfst, we gaan ons voorbereiden op de vallende bladeren en de koude nachten.

Oogsten

Allereerst wordt er geoogst. Fruit zoals; appels, peren, rozenbottels (deze kunnen vaak ook nog in oktober geoogst worden) en de laatste vijgen.

Ook veel kruiden kunnen gedroogd worden zoals bonenkruid, dille, dragon, karwei, kervel, koriander, kamille, kruizemunt, lavendel, peterselie en salie. Deze kruiden kun je hangend laten drogen. Maak kleine bosjes, hang deze in een koele ruimte zonder direct zonlicht en wacht 1 tot 2 weken. Hierna kun je de kruiden in een afgesloten bakje bewaren.

Een andere tip om kruiden en eetbare bloemen te bewaren is om deze fijngesneden in ijslokjes in te vriezen zoals bieslook en Oost-Indische Kers. Wanneer je deze ontdooit kun je de kruiden gebruiken.

Zaaien

In september kan je nog goed gras inzaaien. De bodem is nog warm genoeg om de zaden te laten kiemen. Ook de volgende kruiden en bloemen kunnen gezaaid worden: kervel, hysop, citroenmelisse en goudsbloem, juffertje-in-het-groen, korenbloem, klaproos, slaapmutsje, groot akkerscherm, ridderspoor en witte kantbloem.

Tip om te zaaien: kleine zaden kunnen ongeveer een halve cm in de vochtige grond en grote zaden tot 1 cm. Van september tot december is het ook tijd om bollen te planten. Zie hiervoor de wiki over ‘Bollen’.

Volgend jaar ook kruiden oogsten en zelf kruiden zaaien? Bij ons in de winkel kun je terecht voor de biologische zaden van De Bolster.

Snoeien

Het is tijd om te snoeien! Gebruik hiervoor een scherpe snoeischaar. Het gesnoeide kun je gebruiken alsbodembedekking voor winterharde planten. Laat het vallen op de aarde zodat de kale grond beschermd wordt.Bijvoorbeeld steenvruchten, abrikoos, kers en pruim kan je nu licht snoeien. Waar je knipt zal de tak uitlopen.

Het hout van de struiken en bomen zijn onder andere te gebruiken om de planten te leiden. Kleine stukjes hout kunnen gebruikt worden als bodembedekker. Ook het snoeien van bramen, rozen, frambozen, druiven en ander fruit komen aan de beurt.

Bladverliezende planten kan je beter niet verplaatsen maar wel snoeien.

Aarde, planten en kleine dieren beschermen

Het gesnoeide beschermt de bodem en wortels tot uitdrogen, het geeft voeding af voor de planten en beschermt de kleine dieren in en op de aarde en onder de bladeren.

Bewaar het overgebleven snoeisel (zonder groot hout) op een grote hoop. Dit snoeisel zal verteren tot compost. Deze bodemverbeteraar kun je in het voorjaar gebruiken om de planten te voeden, te beschermen en het in conditie te houden van de grond.

Planten die je buiten wilt zetten (vanuit een kas of vanuit huis) willen langzaam afgehard worden. Dit betekent dat de planten rustig willen wennen aan andere temperaturen. Bouw het afharden in een week op. Veel planten gaan in het begin van de herfst een ‘winterslaap’ houden. Zij willen na het snoeien met rust gelaten worden.

Gevoelige kuipplanten (alle biologische binnen planten bij Marvy Green) willen nu ook graag in huis, serre of kas staan.

Vijver klaarmaken

Het gesnoeide beschermt de bodem en wortels tot uitdrogen, het geeft voeding af voor de planten en beschermt de kleine dieren in en op de aarde en onder de bladeren.

Bewaar het overgebleven snoeisel (zonder groot hout) op een grote hoop. Dit snoeisel zal verteren tot compost. Deze bodemverbeteraar kun je in het voorjaar gebruiken om de planten te voeden, te beschermen en het in conditie te houden van de grond.

Planten die je buiten wilt zetten (vanuit een kas of vanuit huis) willen langzaam afgehard worden. Dit betekent dat de planten rustig willen wennen aan andere temperaturen. Bouw het afharden in een week op. Veel planten gaan in het begin van de herfst een ‘winterslaap’ houden. Zij willen na het snoeien met rust gelaten worden.

Gevoelige kuipplanten (alle biologische binnen planten bij Marvy Green) willen nu ook graag in huis, serre of kas staan.

Het voeden van de aarde en planten

Het ‘snoeiafval’ dat je overhoudt van het snoeien wordt mulch genoemd. Wanneer mogelijk verspreid je dit 5 tot 10 cm dik bovenop de aarde. In mulch zitten allerlei vezels en voedingsstoffen. Deze laag zal in de loop van de herfst en winter steeds dunner worden. Strooi de mulch uit op vochtige grond, dan houdt het de verdamping tegen. De temperatuur onder de mulchlaag wisselt minder sterk en beschermd de plantenwortels. Het is tevens een verrijking van de bodem zodat je de grond niet hoeft te bemesten.

Naast mulchlaag hebben sommige planten extra kalk (bv kalk op basis van zeewier of fijn gestampte eierschalen) nodig hebben zijn o.a. anjers, bruidsbloemen, ridderspoor, rododendron, en muurbloem.

Slakken voorkomen in je tuin

Slakken (hermafrodieten) geven hun eitjes in de lente en in het begin van de herfst af. Zij leggen hun eitjes op de vochtige aarde aan het einde van de zomer/begin herfst en in het voorjaar. Al gauw maakt 1 slak vierhonderd eitjes.

Hoe zorg je voor zo min mogelijk slakken bij de planten? Plaats planten die sterk geuren, salie, tijm, lavendel in de buurt van gevoelige planten zoals hortensia. Lok natuurlijke vijanden zoals kikkers, merels, eksters, spreeuwen, egels en kippen naar jouw tuin. Ga zelf op zoek naar de eitjes. Deze liggen vaak op de aarde en op vochtige plaatsen. De eitjes zijn wit en rond. Verhuis de slakken die je vindt naar de groenbak of een slootje verder op.

Dit (on)kruiden zaden zakje is goed voor 1m2 meer groen op je balkon, in je tuin of een ‘wilder leven’. Zaai, oogst, droog en geniet van je eigen Wilder Land thee blend.
Inheemse zaden zijn belangrijk voor de biodiversiteit in Nederland – en het herstel hiervan. Deze zadenzakjes bevatten zaden van inheemse bloemen en zijn gifvrij. Met één zadenzakje kun je ongeveer 1 vierkante meter bloempracht maken. Kies hieronder jouw voorkeursmix. Ga je voor ‘Bloempracht in je boomspiegel’ of ‘Ecobombs’ speciaal voor vlinders en wilde bijen.
Maak je eigen bloembommen met deze Blije Bij Bommen ‘do it yourself’ kit van Guerilla Gardeners. Het pakketje bevat voldoende grondstoffen om 20 bloembommen mee te maken. De zaden zijn afkomstig van inheemse, gifvrije, akkerbloemen.
Deze Gardena allesknipper is de perfecte balkon snoeischaar. Je kunt hem namelijk niet alleen gebruiken voor het snoeien van bloemen en planten maar je kunt er ook prima een zak potgrond mee open knippen.
Deze snoeischaar uit de Gardena Classic serie is een bekroond ontwerp en makkelijk met 1 hand te bedienen. De bladen zijn zo geplaatst dat deze langs elkaar heen glijden en dit maakt ze uitermate geschikt voor het snoeien van bloemen en planten. De snoeischaar heeft een maximum snijdiameter van 20 millimeter.

Zoek het groen dat bij jou past